Politieke Cultuur en Geschiedenis

Politieke Cultuur en Geschiedenis is een van de vijf onderzoeksgroepen van het Huygens Instituut. In deze groep bestuderen we de politieke en culturele geschiedenis van Nederland, vanaf de late middeleeuwen tot het recente verleden. We combineren geschiedwetenschap met digitale onderzoeksmethodes en tools die we binnen onze organisatie deels zelf ontwikkelen.

Nederland in brede zin

Met ‘Nederland’ bedoelen we niet alleen het huidige koninkrijk, maar ook de Nederlanden als onderdeel van grotere verbanden en het historische Nederland als koloniale macht. Onder politieke cultuur verstaan we de ideeën, normen, praktijken en interacties tussen instituties, bestuurders, burgers, media en andere betrokkenen.

Twee hoofdthema’s

Ons huidige onderzoek spitst zich toe op twee centrale thema’s: Toegang tot de macht en Politieke ecologie. Met deze thema’s dragen we vanuit historisch perspectief bij aan actuele thema’s als diversiteit en duurzaamheid. Onderzoekers met ideeën en projecten die aansluiten bij deze thema’s nodigen we van harte uit om mogelijkheden voor samenwerking te bespreken.

Thema 1. Toegang tot de macht

Binnen dit thema onderzoeken we hoe individuen en groepen toegang kregen tot politieke macht: door zelf macht te verwerven of door invloed uit te oefenen op degenen met macht. We besteden nadrukkelijk aandacht aan mensen en stemmen die in de geschiedschrijving onderbelicht zijn gebleven. Zo streven we naar een inclusief en divers beeld van het verleden. Dit resulteert onder meer in onderzoek naar verzoekschriften en petities, beïnvloeding van besluitvorming via media, diplomatieke kanalen en commissiestelsels, vrouwen in de politiek en de relatie tussen schilderkunst, opdrachtgeverschap en de verwerving van macht.

Toegang tot macht betekent ook toegang tot bronnen. In deze onderzoeksgroep brengen we expertise over seriële bronnen samen met kennis van digitale ontsluiting en verrijking. We helpen gegevens beter beschikbaar te maken om nieuwe vormen van historisch onderzoek te faciliteren. Tegelijk denken we kritisch na over de gevolgen van digitale toegankelijkheid: wie bepaalt wat beschikbaar is, voor wie, en met welke gevolgen voor kennis en macht?

Thema 2. Politieke ecologie

Binnen dit thema kijken we hoe politiek en cultuur de natuur mede vormgeven, en hoe omgekeerd natuurlijke omstandigheden invloed hebben gehad op machtsverhoudingen en politieke besluitvorming. In dit kader doen we onder meer onderzoek naar watervoorziening in steden en de omgang met droogte. Ook bestuderen we hoe groepen in Nederland (en zijn koloniale invloedssfeer) zich vanaf de middeleeuwen op verschillende, dikwijls botsende manieren verhielden tot dieren.