Translatin

In de vroegmoderne periode (1500-1750) bestond een bloeiend literair genre dat over heel Europa beoefend werd: Neolatijns toneel. Het onderzoeksproject ‘Translatin: De transnationale impact van Latijns toneel uit de vroegmoderne Nederlanden, een kwalitatieve en computationele analyse’ zal met gebruik van vernieuwende digitale middelen en nieuwe digitale methodologieen een systematische analyse maken van het internationale netwerk van Neolatijnse toneelauteurs uit de Nederlanden. En hetzelfde voor de levendige interactie tussen Latijns theater en het ‘transnationale’ web van toneelstukken.

De laatste decennia probeert de studie van transnationale literatuur de geschiedenis van de vroegmoderne Europese literatuur te herschrijven. Te lang was het onderzoek gebaseerd op de structuren van ‘nationale’ literatuurgeschiedschrijving die gebaseerd was op de negentiende-eeuwse natievorming. Het intrinsieke transnationale belang van Neolatijnse literatuur, in het bijzonder toneel, werd daarbij echter over het hoofd gezien.

Een computationele analyse van het Neolatijnse toneelnetwerk, gecombineerd met een meer traditioneel onderzoek naar bronnen, zullen ons begrip van het concept, de ratio en de processen van transnationaliteit verdiepen, alsook van het publiek bij de voorstellingen. Het zal laten zien dat de impact van Neolatijns toneel uit de Nederlanden op het Europese toneel op verschillende manier essentieel was voor de ontwikkeling van het toneel in de landstalen, en dat het Europese toneel veel kosmopolitischer was dan tot nu toe aangenomen.

Het belang van het project manifesteert zich op drie vlakken: 1) het zal de geschiedschrijving van vroegmodern toneel en zijn publiek nader verkennen en nieuwe manieren onderzoeken om literatuurgeschiedenis te schrijven met behulp van digitale middelen; 2) er zal een digitale methodologie worden ontwikkeld die toepasbaar is op literaire genres; 3) het zal vanuit een historisch perspectief hevig bediscussieerde concepten als ‘nationale identiteit’ wegen, en het zal bijdragen aan het immigratiedebat, en zo ideeën als ‘bescherming van de nationale cultuur’ ter discussie stellen.

Het project ‘TransLatin: De transnationale impact van Latijns toneel uit de vroegmoderne Nederlanden, een kwalitatieve en computationele analyse’ is mogelijk gemaakt door een NWO Open Competitie subsidie van 750.000 euro. Daarmee kan hoofdaanvrager Jan Bloemendal vier jaar lang een postdoc en een PhD student (op het gebied van Neolatijn en Digital Humanities) en een onderzoeksassistent kan aanstellen, en ook IT-hulp inroepen.