01-06-2021

Augmented Reality maakt verborgen VOC-verhalen zichtbaar

VOC Data Experience begint reis langs maritieme musea in Het Scheepvaartmuseum

Amsterdam, 1 juni – Huygens ING en Studio Bertels lanceren in Het Scheepvaartmuseum de VOC Data Experience. Spectaculaire datavisualisaties van indrukwekkende historische datasets helpen bezoekers een mening te vormen over de rijke geschiedenis van de VOC. Gebruikers kunnen zelf op zoek gaan naar verborgen verhalen in gedigitaliseerde gegevensverzamelingen of doen dat aan de hand van prikkelende stellingen van zes experts. Door inzet van augmented reality wordt data invoelbaar voor een groot publiek.

De geschiedenis van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) is lang bejubeld en nu berucht. De VOC Data Experience is een nieuwe eigentijdse manier van het Huygens ING om naar deze geschiedenis te kijken. De Experience sluit ook naadloos aan bij de ambities van Het Scheepvaartmuseum om verschillende perspectieven op de geschiedenis van de VOC en het VOC-schip Amsterdam te verzamelen en tonen.

Verschillende perspectieven op de VOC

Jelle van Lottum, hoofd afdeling Geschiedenis van het Huygens ING en hoogleraar Geschiedenis van Arbeidsmigratie aan de Radboud Universiteit: ‘Wij vinden het belangrijk dat iedereen zich een mening kan vormen over de bewogen geschiedenis van de VOC. De historische bronnen zijn voor iedereen toegankelijk. En wij hopen door middel van deze augmented reality Experience het publiek niet alleen wegwijs te maken in die grote hoeveelheid informatie, maar ook te laten zien hoe je die bronnen zelf kunt interpreteren.’

Dirk Bertels, ontwerper en ontwikkelaar van de VOC Data Experience: ‘Wij wilden de Experience een meerstemmig karakter geven. De Experience zorgt ervoor dat de data mensen weet te raken en stimuleert discussie over de vaak schurende geschiedenis van de VOC. Dit is een mooi voorbeeld van wat voor rijke ervaringen er voor het publiek ontstaan, wanneer de wetenschap en de creatieve industrie elkaar vinden.’

Eefje Valkema, hoofd Programma & Publiek van Het Scheepvaartmuseum: ‘De terugkeer van VOC-schip Amsterdam schip op 16 april was voor Het Scheepvaartmuseum het startschot voor het ophalen van actuele vragen bij publiek en partners die leven rondom de VOC-geschiedenis, zoals: waren er tot slaaf gemaakten aan boord van de Amsterdam? Zijn er ook verhalen over migranten aan boord? Of: is er informatie over de bouw van deze replica? Deze vragen vormen een nieuw vertrekpunt voor de presentatie van nieuwe verhalen aan boord van het schip. De VOC Data Experience is daarvan een prachtige uitwerking.’

Uitleg van specialisten en kenners

De datavisualisaties in augmented reality van Studio Bertels dompelen de bezoeker onder in een overweldigende hoeveelheid data die beschikbaar zijn over het VOC-verleden. Het betreft gegevens over de scheepsbemanningen en de ladingen die zij over de wereld vervoerden – van specerijen tot slaafgemaakten.

Erfgoedspecialist Dyonna Bennett en historici Jelle van Lottum, Suze Zijlstra, Wim Manuhutu, Lodewijk Petram en Matthias van Rossum geven uitleg bij de data of belichten deze vanuit een verrassend perspectief. Hierbij gaan zij kritische vragen, zoals over het slavernijverleden, niet uit de weg. Daarnaast hebben zij allemaal een historisch figuur genomineerd die in hun ogen een standbeeld verdient.

Reizende Experience

De Experience is vanaf 5 juni te beleven in Het Scheepvaartmuseum. Voor een bezoek aan Het Scheepvaartmuseum is het reserveren van een online ticket met starttijd en het dragen van een mondkapje verplicht. De tablet voor de Experience is te verkrijgen bij het speciaal hiervoor ontworpen meubel op het Open Plein van het museum. De Experience reist daarna verder naar andere maritieme musea in Nederland, zoals het Maritiem Museum Rotterdam. De Experience is ontwikkeld door Huygens ING in samenwerking met Studio Bertels. Het project is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.